استنتاج امر مشاهده‌ نشده از امر مشاهده ‌شده: استقراء، قیاس یا استنتاج از راه بهترین تبیین؟

نویسنده

  • سید علی طالقانی
چکیده مقاله:

باورهای ما در زندگی روزمره، عمدتاً ریشه در مشاهده دارد، با این حال، بسیاری از باورهای ما نه از مشاهدة مستقیم امور، بلکه از استنتاج به دست می‌آید: استنتاج امور مشاهده‌نشده از امور مشاهده‌شده. اما چنین استنتاج‌هایی مسأله‌آفرین است. دو پرسش‌ اصلی در این باره مطرح است: نخست اینکه فرایند این گونه استنتاجات چگونه فرایندی است؟ یعنی توصیف دقیق فرایند این استنتاجات. و دوم اینکه بر چه اساسی باورهای حاصل از این فرایند موجّه است؟ رویکرد سنتی در پاسخ به پرسش نخست، استقراگرایی بوده است. اما استقراگرایان در پاسخ به پرسش دوم با اشکالات جدی مواجه شده‌اند. تاکنون دو راهبرد اصلی برای برون‌رفت از این مشکلات، پیشنهاد شده است که هر دو راهبرد، پاسخ استقراءگرایان را به پرسش نخست رد می‌کند. یک راهبرد بر آن است که این دسته از استنتاجات، قیاسی است، و راهبرد دوم، هم‌عقیده با استقراءگرایان بر آن است که این استنتاجات، غیرقیاسی است اما برخلاف آنان می‌گوید استقرائی نیست. گیلبرت هارمن این استنتاجات را از نوع استنتاج از راه بهترین تبیین به شمار می‌آورد. در این مقاله، پس از توضیح مسأله، در بخش نخست پاسخ استقراگرایان و مشکلات آن، در بخش دوم، راه حل مورد دفاع درتسکی، در بخش سوم راه‌حل گیلبرت هارمن و نهایتاً در بخش چهارم اشکالات ون‌فراسن به راه‌حل هارمن طرح و تقریر شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

استنتاج امر مشاهده نشده از امر مشاهده شده: استقراء، قیاس یا استنتاج از راه بهترین تبیین؟

باورهای ما در زندگی روزمره، عمدتاً ریشه در مشاهده دارد، با این حال، بسیاری از باورهای ما نه از مشاهدة مستقیم امور، بلکه از استنتاج به دست می آید: استنتاج امور مشاهده نشده از امور مشاهده شده. اما چنین استنتاج هایی مسأله آفرین است. دو پرسش اصلی در این باره مطرح است: نخست اینکه فرایند این گونه استنتاجات چگونه فرایندی است؟ یعنی توصیف دقیق فرایند این استنتاجات. و دوم اینکه بر چه اساسی باورهای حاصل از...

متن کامل

استنتاج از بهترین تبیین

تبیین به عنوان یکی از اهداف اصلی پژوهشهای علمی همواره در کانون توجهات ف یلسوفان علم قرار داشتهاست. استنتاج از بهترین تبیین یکی از الگوهای پیشنهادی مطرح در مورد مسألهی تبیین است. نوشتار حاضرگزارشی است تحلیلی در مورد الگوی مزبور، همراه با شرح انتقادی چند روایت اصلی آن. سپس ارائۀ رهیافتیواقعگرایانه به موضوع، به همراه یک جمع بندی و راه حل معرفت شناختی عرضه می شود

متن کامل

استنتاج از بهترین تبیین

تبیین به عنوان یکی از اهداف اصلی پژوهشهای علمی همواره در کانون توجهات ف یلسوفان علم قرار داشتهاست. استنتاج از بهترین تبیین یکی از الگوهای پیشنهادی مطرح در مورد مسألهی تبیین است. نوشتار حاضرگزارشی است تحلیلی در مورد الگوی مزبور، همراه با شرح انتقادی چند روایت اصلی آن. سپس ارائۀ رهیافتیواقعگرایانه به موضوع، به همراه یک جمع بندی و راه حل معرفت شناختی عرضه می شود

متن کامل

استنتاج بهترین تبیین و «ایراد گروه بد»

مطابق با استنتاج بهترین تبیین (IBE)، فرضیه‌ای که بهترین تبیین را برای دسته‌ای از پدیده‌ها ارائه می‌دهد، احتمالاً صادق است. وَن فِراسِن (1989) با استدلالی که به «ایراد گروه بد» مشهور است، این ادعا را به چالش کشیده ‌است. بر طبق این اشکال، این باور که بهترین تبیین به احتمال بسیار تبیینی صادق است مستلزم این باور پیشینی‌است که تبیین صادق به احتمال زیاد در میان تبیین‌های رقیبِ در دسترس (ارزیابی شده) جای د...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 18  شماره 70

صفحات  79- 102

تاریخ انتشار 2012-03-16

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023